اوقات فراغت ، تیغ دولبه

توضیحات

:::

دسته: اجتماعی |

منتشر شده در پنج شنبه, 03 تیر 1395 09:53 |

حیات غرب - محمدرضا مقدسی / کارشناس تاب آوری - اوقات فراغت یک مسئله اجتماعی فرابخشی ونسبتا جدید است وتمامی سازمانهای دولتی و مردم نهاد در بهینه سازی آن میتوانند نقش داشته باشند

  ارتقاء زندگی فردی و توسعه سلامت اجتماعی با نحوه گذراندن اوقات فراغت در ارتباط مستقیم است ترویج و تقویت رفتارهای سلامت محوردربستراوقات فراغت ضمن بهینه سازی این فرصت ها ازاهمیت بسیار ویژه ای درتوسعه سرمایه های اجتماعی نیز برخوردار است .

همچنین توجه به مساله اوقات فراغت بعنوان یک مساله اجتماعی  در مبحث آسیب ها بعنوان یک ظرفیت قابل توجه دارای جایگاه ویژه ای ست.به همان میزان که برنامه ریزی و استفاده بهینه از فراغت میتوان موجب نشاط و توسعه خلاقیت و تنظیم هیجانات فردی و اجتماعی باشد و توسعه تاب آوری را سبب گردد به همان میزان بی برنامگی ها ، اتلاف وقت و هرزگردی میتواند آسیب زا و خطرساز باشد چه بسیار ازصدمات و لطمات که دراوقات فراغت رخ میدهد .

در دنیای امروز همواره با مسائل و پدیده های جدیدی مواجهه می شویم  که بسیاری از آنها برایند تحولات صنعتی و فناوری اطلاعاتی است که باعث پیچیده تر شدن زندگی بشر شده است. وجود انواع ابزارهای اطلاعاتی در بین اکثرمردم عملاً فرصت اندکی برای گذران اوقات فراغت باقی گذاشته است با این حال چگونگی بهره وری از آن، تأثیر بسزایی در زندگی فردی و اجتماعی جوانان و نوجوانان  دارد که  به لحاظ نوع کارکردهای آن تأمل و تفکر بسیاری از اندیشمندان و صاحب نظران علوم انسانی را به خود اختصاص داده است.

مسئله اوقات فراغت یک مسئله اجتماعی، فرابخشی ونسبتا جدید است وتمامی سازمانهای دولتی و مردم نهاد در بهینه سازی آن موظف و مکلف هستند واین فرآیند تنها از طریق همکاری همگانی و نقش آفرینی به ثمر خواهد نشست ، هیچ ارگان ونهاد و سازمانی نمیتواند ادعا کند که بحث اوقات فراعت ماموریت ذاتی ما تلقی نمیشود حداقل موضوع این هست که در خصوص پرسنل خود و خانواده های ایشان مسئول هستند  درواقع همگی ما دراین خصوص به نوعی مسئول هستیم .

اوقات فراغت یک مسئله جدید ونسبتا مدرن است. چرا که در ساختار سنتی خانواده ها و جوامع شهری سنتی اوقات فراغت اصلاً تعریف نمی شد چون نوع تعاملات به گونه ای بود که بحث اوقات فراغت محلی برای اعراب نداشت. درواقع باید گفت در زمان های گذشته پر کردن اوقات فراغت، میان جوامع به عنوان یک دغدغه ومساله اجتماعی مطرح نبوده است

در حالی که امروزه،زندگی ماشینی ودگرگونی های فرهنگی ناشی از آن، تغییرات عمیقی را در بافتار و ساختار خانواده ها ایجاد کرده و سبب تحولاتی دراین خصوص بوده است . با تأملی در گذشته می توان پی برد، بین ساختار درون خانوادگی و بیرون از آن استحکام خاصی وجود داشت به گونه ای که خانواده ها اغلب با همدیگر در تعامل بودند، ارتباطات وخویشاوندی زمان بیشتری را در اختیار میگرفت  و عمده تعاملات دراین خصوص  مثبت و سازنده نیز بود ، مردم در فرصت ها ومناسبت های  مختلف ، در اعیاد و آیین های مختلف  به دید و بازدید با آشنایان خویشاوندان خود می پرداختند. علاوه برزندگی در فضاهای شهری  متراکم  مارا با سندرم دیگری که شاید بتوان  آن را فقر حرکتی و ناکافی بودن فعالیتهای بدنی دانست گرفتار کرده است . کودکان در فضاهای شهری امروز فضاهای ورزش و بازی سالهای گذشته را دراختیارندارند و خلاصه تراینکه نوجوان بودن سخت تر شده است .

از ویژگی های زندگی جدید، این است که  دیگر خبر آنچنانی از خانواده های گسترده و تعاملات سازنده آنان دیده نمی شود و سکونت در آپارتمان ها و خانه های کوچک، امکان دید و بازدیدهای فامیلی را به کمترین حد ممکن رسانده است. از سویی مشاغل جدید نیز به نوبه خود، به این فردگرایی افسارگسیخته دامن زده است .

 باید اقرار کنیم پدیده اوقات فراغت یک پدیده اجتماعی پردامنه و فرابخشی است نسبتاً جدید و بسیارحایز اهمیت است  و برخلاف تصورات معمول یک موضوع صرفا دانش آموزی نیست ، همه ما  با هر سن و جنسیت، طبقه و نقش اجتماعی  دارای اوقات فراغتی هستیم که بایستی برای استفاده بهینه از آن دارای برنامه باشیم در غیر اینصورت این اوقات بیهوده هدررفته و منشاء آسیب خواهد بود.

شایسته آن است  که برای عامه مردم و به جهت بهینه سازی اوقات فراغت برنامه هایی فراگیر وجود داشته باشد

اوقات فراغت تیغ دولبه است  از طرفی می تواند باعث ارتقا سلامت اجتماعی باشد و موجب شادمانی و نشاط اجتماعی و از طرف دیگر بی برنامگی برای اوقات فراغت می تواند اسباب کسالت اجتماعی ، کهولت و مولد انواع و اقسام آسیب ها شامل هنجارشکنی و نادیده گرفتن قواعد و مقررات و قانون گریزی باشد پیشنهاد این است که ازهمین حالا و از همین  امسال شروع کنیم .